JA voor kraanwater!

Toename pet waterflessen

Steeds vaker komen instanties in actie om het drinken van kraanwater te bevorderen. Dit omdat het gebruik van pet waterflessen sterk is toegenomen in de afgelopen jaren. Een treurige situatie, we beschikken immers in Nederland over schoon kraanwater. Daarbij is het vele malen goedkoper dan bronwater. Nog belangrijker zelfs, is dat het is veel beter is voor het milieu en aan strengere eisen voldoet dan bronwater. Om te achterhalen wat de achterliggende gedachte van het gebruik van pet waterflesjes is, heb ik een korte interview gehouden onder vijf studenten aan de Hogeschool Inholland Rotterdam. De studenten geven aan dat er meerdere factoren een rol spelen bij het consumeren van kraanwater en bronwater.

 

Kraanwater versus petflessen

Hogeschool Inholland beschikt over meerdere kranen binnen de school, waar studenten gratis gebruik van kunnen maken om de dorst te lessen. Desondanks hebben veel studenten een pet waterfles op zak. De vijf studenten die zijn geïnterviewd bestaan uit drie jongens (Bart, Aykut en Jasper) en twee meisjes (Selime en Claudia).

 

Wat opvallend is, is dat vier van de geïnterviewden aangeven meer gebruik te maken van kraanwater dan bronwater. Dit komt omdat ze bronwater overbodig vinden en waterflesjes eventueel vullen met kraanwater. Het woord goedkoper is ook een aantal keren gevallen in de antwoorden, wat natuurlijk ook een belangrijk gedachtegang is voor de student. “Er zitten bacteriën in kraanwater die ons lichaam nodig heeft, het is goedkoper en ik vind het ook lekkerder”, aldus Selime.

Aykut geeft als enige ondervraagde aan wel vaker te kiezen voor een fles, puur uit gemak. “Het is makkelijk voor onderweg”, zegt hij. Hoewel hij de enige is die aangeeft sneller te neigen naar bronwater heeft hij toevallig geen fles bij zich, maar over het algemeen wel.

Jasper en Claudia daarentegen, hebben wel een petfles op zak. Claudia maakt gebruik van een duurzame fles, omdat ze het zonde vindt om de flesjes steeds weg te gooien. Daarnaast vindt ze het ook gewoon een mooie fles.

Helaas wordt het milieu belast door het gebruik van de petflessen. De flesjes worden lange kilometers vervoerd in vrachtwagens en het is een berg afval. Bovendien zorgt één liter kraanwater voor 0,3 gr CO2 en flessenwater wel 300 keer zoveel CO2, afhankelijk van de herkomst. Dit blijkt uit onder van onderzoeksbureau Pré in opdracht van de Consumentenbond in 2005 kraanwater en flessenwater op broeikasgassen.

Om het milieuprobleem tegen te gaan proberen instanties men op de hoogte te stellen over de nadelen van petflessen en vinden er landelijke als gemeentelijke acties plaats. Gemeente Utrecht is flink aan de slag geweest hiermee en telt al 21 openbare drinkwatertappunten. Daarnaast heeft wethouder de Rijk, Prorail en de NS opgeroepen om op ieder perron van Utrecht Centraal kraanwaterpunten te plaatsen. Ook binnen de horeca en sportverenigingen vinden er acties plaats voor kraanwater. Buitenshuis is het namelijk lastiger om kraanwater te krijgen. Gelukkig zeggen steeds meer horecagelegenheden ‘ja’ tegen kraanwater, waardoor de gasten er sneller om durven te vragen.

(Vitens, kraanwater graag actie)

Helaas zijn de ondervraagde studenten minder op de hoogte van het probleem die de flessen veroorzaken voor moedernatuur. Selime is de enige die ervan op de hoogte is en houdt hier dan ook rekening mee. Dat geeft ze ook aan op de vraag waarom ze voor kraanwater kiest. Claudia en Aykut weten er wel iets van af, maar staan er niet bij stil. Jasper en Bart zijn er niet van op de hoogte en hebben er helemaal geen idee bij. De onwetendheid is dus erg groot.

Meer kraanwater

Op www.overalwatergraag.nl vindt er een petitie plaats. De petitie is de stem van mensen die ervoor willen zorgen dat er geen ‘nee’ meer wordt gezegd als er buitenshuis om kraanwater wordt gevraagd.

Een ander voorbeeld voor de stimulering van kraanwater is de “actie kraanwater in de Horeca”. Horecagelegenheden willen vaak geen kraanwater serveren en zitten in een dilemma omdat ze niet weten of ze er geld voor moeten rekenen. Deze actie heeft als doel om zoveel mogelijk horecagelegenheden te vinden die bereid zijn om mee te doen met het project, zodat het project bekender wordt.

Landelijk vinden er meerdere acties plaats die kraanwater en de voordelen ervan in het zonnetje zetten. Met deze projecten is het belangrijk dat iedereen bewust wordt van de invloed op het milieu die de petflessen veroorzaken. Helaas is een meerderheid van de ondervraagde studenten niet tot weinig op de hoogte hiervan. Toch zijn ze sneller geneigd om te kiezen voor kraanwater, mede door de aanwezigheid van de drinkwaterkranen binnen de school. Dit kan nog meer worden gestimuleerd. Nederland mag trots zijn op haar schone drinkwater en mag dit vaker uiten door middel van grotere acties en projecten. Het is minder belastend voor het milieu, maar natuurlijk ook gewoon lekker!

 

Kraanwater, gezond en milieuvriendelijk

Verkies drinkwater boven bronwater

Schoon en lekker water

Iedereen krijgt van kleins af aan mee dat het drinken van schoon water goed is voor de gezondheid. We weten allemaal dat de voordelen van water ontelbaar zijn. Zonder water droogt het lichaam immers uit. Gelukkig beschikt Nederland over zo ongeveer een van het schoonste drinkwater in Europa. Desondanks drinken tegenwoordig toch drie keer zoveel Nederlanders water uit plastic flesjes als vijftien jaar geleden. Dit terwijl kraanwater van uitstekende kwaliteit is. Kraanwater wordt namelijk nog beter getest en gecontroleerd dan bron- en mineraalwater. Waarom kiezen we dan voor pet waterflesjes en dan voor het ene merk en niet voor het andere? Om hier achter te komen heb ik een kleine proef gehouden op het gebied van bronwater.

“Is het water dat we drinken rein?”

Bronwater lekkerder dan kraanwater?

Met drinkwater hebben we het over de consumptie van water. In ons land komt het meeste drinkwater uit kranen. Echter betekent dit niet dat dit hetzelfde is als leidingwater of kraanwater. Het verschil is dat deze twee alleen iets zeggen over de wijze waarop het water wordt getransporteerd. Drinkwater neemt de kwaliteit van het water met zich mee. Waterleidingbedrijven maken het water zodanig schoon, dat het geschikt is om te drinken. In Nederland gebruiken we dit water in de meeste huizen overigens ook in douches en toiletten. Toch blijft het een vraag waarom er bronwater wordt gekocht, als het thuis al beschikbaar is. Bovendien ook nog eens goedkoop en vers!

Gelukkig ben ik niet de enige die hier bewust van is. Er zijn meerdere campagnes opgezet, die vóór kraanwater zijn en mensen willen stimuleren om meer kraanwater te drinken. In 2012 heeft het merk “KRNWTR” de 2^e prijs voor duurzaamste merk gekregen. Het merk is een initiatief van WeTapWater; een onafhankelijke organisatie met een maatschappelijke ideologie en is opgezet door twee vrienden. Zij willen door het promoten van drinken van kraanwater, de belasting voor ons milieu terugdringen. Meer kraanwater betekent minder ontginning van water, minder productie van plastic verpakkingen, minder transport, minder koeling en minder afval.

Het experiment

Ondanks dat we in Nederland zijn voorzien van schoon drinkwater, wordt er vaak gekozen voor bronwater omdat men onder andere het water toch niet volledig vertrouwt op schoon water. Kan het dan liggen aan de smaken van de verschillende soorten bronwater? Is er wel een verschil in smaak tussen deze soorten water?

“Waarom kiezen we voor het ene merk en niet voor het andere?”

Om hier achter te komen, is er een klein experiment gehouden onder een groep van acht studenten uit Rotterdam. Voor het experiment zijn er vijf bronwatermerken gebruikt: Evian, Chaudfontaine, Spa, Bar le Duc en Albert Heijn bronwater huismerk. De geblinddoekte deelnemers moesten dus zes verschillende soorten water drinken en beoordelen op smaak. Aan de hand van dit experiment zijn er een aantal vragen gesteld aan de deelnemers, betreft bron- en kraanwater, om te achterhalen wat de belangrijkste redenen zijn voor het kopen van pet waterflesjes.

De merken die onder de loep zijn genomen samen met kraanwater

De uitkomsten

Bronwater van de Albert Heijn trekt de aandacht met de reacties van de proefpersonen: “Gatver! Het lijkt wel of ik de fles zelf proef!” De reden dat het niet lekker gevonden wordt, is omdat het een chemisch en raar smaakje heeft en omdat  je de fles proeft. “Ik proef inderdaad het flesje en het heeft een soort chemisch smaakje.” Aldus, een proefpersoon.

Hoe komt het dat mineraalwater van de Albert Heijn zo anders is van smaak, in tegen stelling tot de andere merken? Dit kan liggen aan het feit dat dit water, zoals aangegeven op de fles, in een natriumarm dieet past, wat een hoop verklaart. Natrium is een mineraal, dat samen met chloor gaat een chemisch verbinding aangaat, daaruit ontstaat zout. Wanneer er minder natrium zit in water, zorgt dit voor een ander smaakje dan dat we gewend zijn.

Drinkwater uit de kraan, Chaudfontaine en Spa blauw scoren het hoogst bij de deelnemers. “ Chaudfontaine zit qua smaak het meest dicht bij kraanwater, waardoor het water lekker en vertrouwd is.” Spa blauw heeft daarentegen volgens de deelnemers een aparte smaak. Toch doet dit merk het goed bij de consument. “ Spa blauw is net iets anders dan de rest. Ik proef de puur- en helderheid.“

Duim omhoog voor de winnaar: Spa!

De resterende merken hebben geen opvallende smaak en de deelnemers proeven geen verschil tussen deze bron- en drinkwater. “ Zolang het qua smaak in de buurt zit van kraanwater, is het goed.” Belangrijk voor de keuze van “lekker water”, is dus dat het moet smaken naar water waar we gewend aan zijn. Dit is de smaak van kraanwater, de smaak die we vanaf onze jongere jaren vertrouwen.

“Gatver! Het lijkt wel of ik de fles zelf proef!”

Misschien een tip voor  Albert Heijn: Produceer een nieuwe waterlijn voor een natriumarm dieet en een standaard waterlijn, zodat er een onderscheid is tussen deze twee en de smaak beter valt bij de consument.

Om dieper in te gaan op bronwater, zijn er korte interviews gehouden met de deelnemers. De resultaten van een van de deelnemers, Seval, geven een goed beeld over de denkwijze van een doorsnee mineraalwatergebruiker.

Heb je het verschil tussen kraan- en bronwater kunnen proeven?

“ Doordat er een paar merken vergelijkbaar zijn met de smaak van kraanwater, heb ik er niet veel van gemerkt. Maar we hadden bij kraanwater wel allemaal een vermoeden.”

Ben je bewust van de negatieve gevolgen van pet waterflesjes voor het milieu? En wat is de reden dat je pet waterflesjes koopt?

“ De flesjes worden toch gewoon gerecycled? Ik gooi mijn flesjes in de prullenbak als het leeg is. Her vullen doe ik niet aan door de hoeveelheid bacteriën aan de fles. Ik koop meestal een nieuw fles water. De reden hiervoor is dat ik het vergeet om een fles water in mijn tas te stoppen, of omdat ik thuis geen flesjes heb. Het is eigenlijk zonde voor het geld dat ik er aan spendeer, maar dit zijn wel de feiten. Dat de flesjes overigens zo schadelijk waren voor het milieu, wist ik niet. Nu ik hiervan bewust ben, zal ik er misschien sneller op een andere manier mee omgaan.”

Verschil tussen bronwater en drinkwater

Bronwater is een vorm van drinkwater dat komt uit natuurlijke en/of onderaardse bronnen. Het bottelen van puur water ging door tot het jaar 2003. Vanaf 2003 is het ook toegestaan om bronwater met ozon te zuiveren. Hiermee zien we de eerste overeenstemming, namelijk dat chloor beide wateren kan zuiveren. Daarnaast komen beide vormen van water uit onderaardse bronnen. Echter zit hier het volgende verschil in: bronwater wordt gewonnen uit natuurlijke of onderaardse bronnen en drinkwater duidt op de consumptie van water, dat komt uit onderaardse bronnen (en niet uit natuurlijke bronnen).

Bij bronwater kunnen we denken aan de consumptie van water dat in winkels wordt verkocht zoals Spa, Evian en Bar le Duc. Bronwater bevat over het algemeen minder chloor dan drinkwater en is het ook duurder dan drinkwater. Het is dus onnodig om geld uit te geven aan bronwater, terwijl we hetzelfde water ook in huis hebben en het amper verschilt van smaak. Bovendien neemt het verkoop van bronwater schadelijke gevolgen mee voor het milieu.

Waterleidingen van nu in Nederland

Verbeteringen van drinkwater

 In 1850 boekt Nederland vooruitgang op het gebied van schoon water: de eerste drinkwaterleiding is aangelegd. En pas begin twintigste eeuw zijn alle huizen voorzien van drinkwater.

In de negentiende eeuw komen er verbeteringen op gang. Zo hebben ontwikkelingen, zoals de productie van innovatieve filters, geleid tot schoner drinkwater. Dankzij de filters ontstaat er een grote verandering in 1920 ten opzichte van de ziektes uit deze jaren: ziektes als cholera en tyfus worden verleden tijd. Door de techniek om water te zuiveren, zit er tegenwoordig ook minder chloor in het water.